In 1948 verleende koningin Wilhelmina in een erfpachtovereenkomst toestemming aan de Staat een deel van het Borrebos in te richten als kazerneterrein ten dienste van de Koninklijke Marechaussee of enig ander onderdeel van de Rijkspolitie. Een en ander onder de voorwaarde dat bij het eindigen van het erfpachtrecht het kazerneterrein in de oorspronkelijke staat moet worden teruggebracht. In 1986 is die bepaling herbevestigd door haar dochter Juliana. Zoals wel vaker het geval met dit soort oude voorwaarden is ook aan deze bepaling geen gevolg gegeven.
In de aanloop naar de vaststelling van het door de Raad van State vernietigde bestemmingsplan voor het Landgoed Paleis Soestdijk kwam de erfpachtovereenkomst boven water. Jammer genoeg kon er geen rechtskracht aan de verlopen akte worden ontleend. Toen in 2021 de prinsessen Irene en Margriet aandrongen het natuurbelang te laten prevaleren en het kazerneterrein terug te geven aan de natuur vroeg een aantal gemeenteraadsleden van Vorstelijk Baarn zich af waar zij zich in vredesnaam mee bemoeiden. Ze wonen niet eens in Baarn!
Behoud het Borrebos is van oordeel deel dat er wél tegemoet zou moeten worden gekomen aan de notarieel vastgelegde wensen van beide oud-koninginnen. Flora en fauna in en rond het gewoonlijk door rust gekenmerkte Borrebos zijn immers niet gediend met niet bij het Natuurnetwerk Nederland (NNN) passende activiteiten.
Nu de MeyerBergman Erfgoed Groep (MBEG) heeft laten weten dat er wordt afgezien van een nieuw omgevingsplan voor het landgoed, en het derhalve niet komt van een nieuw te bouwen woonwijk in het Borrebos, komt de in de oude erfpachtovereenkomst opgenomen voorwaarde, dat het kazerneterrein moet worden teruggeven aan de natuur, weer in beeld. Dat dit geen gekke gedachte is blijkt ook uit het in 2016 door het Rijk afgeserveerde plan Internationaal Handelshuis, waarin teruggave van het kazerneterrein aan de natuur deel van uitmaakte.
Het huidige gebruik van het kazerneterrein
Sinds de zomer van 2022 wordt het kazerneterrein gebruikt voor de opvang van alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’s). Uit sympathie voor de betreffende jongeren heeft Behoud het Borrebos zich niet verzet tegen de opvang van 50 amv’s voor de duur van één jaar. Ook een jaar later, toen de gemeente liet weten dat de opvang van nu 90 amv’s voor de duur van een jaar zou worden verlengd, heeft Behoud het Borrebos zich daar niet tegen uitgesproken.
Nu het Baarnse gemeentebestuur na het afschieten van het bestemmingsplan voor het landgoed heeft laten weten het wenselijk te vinden, dat de bij de opvang betrokken partijen – Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en MBEG – tot overeenstemming komen voor het opnieuw verlengen van de opvang van de amv’s op het kazerneterrein, lijkt het terrein een permanente opvanglocatie te worden. Naar ons oordeel past een dergelijke bestemming niet bij het binnen het NNN gelegen bosgebied. Middels een brief is dit standpunt gedeeld met het Baarnse college van burgemeester en wethouders. We kijken belangstellend uit naar de reactie van het gemeentebestuur.
Alternatieve opvanglocatie
Zoals u uit het bovenstaande kunt opmaken is Behoud het Borrebos begaan met het lot van de amv’s. Ons verzet tegen langduriger gebruik van het kazerneterrein als opvanglocatie wordt niet gevoed door nimby-gevoelens, het zijn louter natuurbelangen waar wij voor opkomen. Wij geven het COA en het gemeentebestuur in overweging op zoek te gaan naar een alternatieve opvanglocatie binnen de bebouwde kom van Baarn. Wat te denken van het aan de Molenweg gelegen grotendeels leegstaande voormalige ziekenhuis Maarschalksbos? Die locatie ligt weliswaar middenin het zogenoemde Bosje van IJssendijk, maar de status van dat gebied laat zich niet vergelijken met die van het in het NNN gelegen Borrebos. En voor het geld hoeft de gemeente het niet te laten! Zo mag de MBEG voor de huisvesting van de 90 amv’s jaarlijks een kleine 1.5 miljoen euro op haar bankrekening bijschrijven…