Als Nederland één rijksmonument rijk is waarover stevig verschillende restauratiebedragen de ronde doen dan is het wel Paleis Soestdijk. Het was in 2010 demissionair-minister Eimert van Middelkoop die met een bedrag van 100 miljoen euro de toon zette. Twee later later herhaalde minister Piet Hein Donner tijdens de discussie over de huisvesting van een Nationaal Historisch Museum dat bedrag. Onder die doem van hoge kosten werden de eitjes gelegd die uiteindelijk in 2017 leidde tot de verkoop van het monumentale landgoed aan de MeyerBergman Erfgoed Groep (MBEG). De projectontwikkelaar liet weten het beste voor te hebben met het iconische paleis van alle Nederlanders.
Sindsdien is het restauratiebedrag aanzienlijk gedevalueerd. In een interview met het EO-programma ‘Geld of je leven’ noemt Maya Meijer-Bergmans een bedrag van 30 miljoen euro. Je mag aannemen dat zij als paleiseigenaresse het kan weten. Wat er nu gaat gebeuren met het paleis en zijn landgoed ligt na de vernietiging van het bestemmingsplan door de Raad van State verborgen in de schoot van de MBEG. Als het aan de lezers van het AD ligt wordt er gezocht naar een museale invulling. Zoals de kaarten er nu bij liggen zal het daar niet van komen. In de aanloop naar de verkoop van landgoed was het oud-VVD-minister van VROM en nu minister van staat Sybilla Dekker die op een in die richting gestelde vraag van schrijfster Thera Coppens antwoordde: “Een museum? Over mijn lijk”.
Ondertussen word ik, laat ik het maar eens hardop zeggen, doodziek van alle opruiende verhalen en zielige praatjes over de desastreuze staat van onderhoud waarin het paleisgebouw zou verkeren. Ook het AD pakt in de editie van 8 februari 2024 weer eens flink uit: “Kozijnen die afbrokkelen, loshangend behang, lekkages en vochtplekken. Het ooit zo statige Paleis Soestdijk raakt steeds verder in verval en ook de natuur op het landgoed kan wel een opknapbeurt gebruiken.”
Laat één ding duidelijk zijn, als eigenaar van het rijksmonumentale paleisgebouw is de MBEG verplicht zorg te dragen voor het noodzakelijke onderhoud van álle rijksmonumenten die het landgoed herbergt. Dat geldt óók voor het achterstallig onderhoud dat in de afgelopen decennia is ontstaan. Het onderhoud van de rijksmonumenten staat los van welke toekomstige bestemming van het paleis dan ook. Dus MBEG wat let u om morgen te starten met al het noodzakelijke onderhoud c.q. de restauratie van het paleis? Aan uw portemonnee hoeft het niet te liggen. Bovendien geldt er voor u als eigenaar van het monumentale erfgoed een instandhoudingsplicht vanuit de Erfgoedwet. Het zal warempel toch niet zover hoeven te komen, dat er een melding moet worden gedaan bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed?
Kees Koudstaal